Cognomen
Cognomen (latinsky dosl. spolujméno, pl. cognomina) tvořilo třetí část římského jména (viz nomen). Původně cognomina charakterizovala svého nositele podle určitého typického znaku (srov. cicero hrášek), později se však dědila v rámci rodu (gens); cognomen obvykle přejímal nejstarší syn. Protože cognomen sloužilo především pro rozlišení jednotlivých osob, můžeme je považovat za jakéhosi předchůdce našeho příjmení, které se ovšem v Evropě objevilo až během 18. století.
Propuštění otroci přibírali jako cognomen své dosavadní jméno, praenomen a nomen gentile však dostávali od svého pána.
Od cognomen se odlišuje agnomen, tedy jméno přídavné, které označovalo svého nositele na základě jeho (vojenských) úspěchů (např. Africanus, Germanicus).
Seznam římských cognominEditovat
Tento seznam obsahuje známá římská cognomina.
AEditovat
Abercius – Abito – Acacius – Acaunus – Achaicus – Acilianus – Adauctus – Adepphius – Adjutor – Adranos – Adventus – Aeacus – Aebutus – Aemilianus – Afer – Agaptus – Agatopus – Agelastus – Agorix – Agricola – Agrippa – Agustalis – Ahala – Ahenobarbus – Albanus – Albinius – Albinus – Alethius – Allectus – Aloysius – Aluredes – Alypius – Amandus – Amantius – Ambrosius – Amor – Amphion – Anatolius – Ancus – Andronicus – Angelus – Antius – Anullinus – Apelles – Apellinus – Aper – Apollonarius – Aquila – Aquilius – Aquillius – Aratus – Arcadius – Arcavius – Archarius – Arius – Armiger – Arminus – Arpagius – Arrianus – Arruntius – Aruns – Arvina – Asellio – Asina – Asprenas – Asprenus – Assanius – Audaios – Audens – Augendus – Augurnus – Augurius – Augustalis – Augustanus – Augustus – Auila – Aurelianus – Ausonius – Auspex – Auxentius – Auxientius – Auxilius – Avienus – Avitus
BEditovat
Balbillus – Balbus – Balduinus – Bambalio – Bamballio – Banquerius – Barbatus – Baro – Bassus – Bato – Belenus – Belisarius – Bellator – Belletor – Bellicus – Bellus – Bestia – Betto – Bibaculus – Bibulus – Bitucus – Blandus – Bodenius – Bolanus – Bonifatius – Bonosus – Bonus – Bradua – Brocchus – Bromidus – Bruccius – Brucetus – Bruscius – Brutus – Bubo – Buccio – Bulla – Burcanius – Burrus – Buteo
CEditovat
Caecilianus – Caecina – Caecus – Caelistis – Caelestius – Caelianus – Caelinus – Caepio – Caerellius – Caesar – Calacicus – Calatinus – Caldus – Calenus – Calerus – Caletus – Caligula – Callisunus – Calogerus – Calpornius – Calpurnianus – Calpurnis – Calvinus – Calvus – Camerius – Camillus – Campanus – Candidianus – Candidus – Candidius – Canio – Canisius – Cantaber – Capito – Capiton – Caprarius – Caracturus – Carantus – Carbo – Carinus – Carisius – Carius – Carnifex – Carus – Casca – Cassianus – Castinus – Castorius – Castus – Catianus – Catilina – Cato – Catonius – Catullus – Catulus – Catus – Cecilianus – Celatus – Celsus – Cenaeus – Cencius – Censorinus – Censorius – Centumalus – Cerialis – Cerinthus – Cerularius – Cervianus – Cervidus – Cethegus – Chlorus – Christianus – Cicero – Cico – Cimber – Cinna – Cinnianus – Cita – Cittinus – Civilis -Clarus – Classicianus – Claudianus – Clemens – Clement – Clodian -Clodianus – Cogitatus – Colias – Collatinus – Columbanus – Columella – Comes – Comitianus – Comitinus – Commidius – Commidus -Commius – Commodus – Concessus – Congrio – Constans – Constantius -Corbulo – Cordus – Cornix – Cornutus – Corvinus – Corvus – Cosmas – Cotentinus – Cotta – Crassus – Cremutius – Crescentius – Cresces – Crispian – Crispin – Crispus – Crito – Crotilo – Cucuphas – Culleolus – Cumanus – Cunobarrus – Cupitas – Curio – Cyprianus – Cyprias – Cyricus
DEditovat
Dacien – Dagwalus – Dalmatius – Dama – Damasippus – Damasus – Damian – Dannicus – Dardanius – Dardanus – Decentius – Decianus – Decmitius – Decmus – Dexion – Dexippus – Didicus – Dignus – Dio – Diocletianus – Diocourides – Disertus – Docilinus – Docilus – Dolabella – Dominicus – Domitianus – Donatianus – Donatus – Donicus – Dorotheus – Drusillus – Drusus (ve spojení s gens Claudia) – Dubitatius – Dulcitius – Durio – Durus – Duvianus
EEditovat
Eborius – Eburnus – Ecdicius – Eclectus – Egbuttius – Egnatius – Elerius – Eliphas – Elpidius – Elvorix – Emeritus – Encratis – Ennecus – Ennius – Ennodius – Eonus – Epidianus – Epimachus – Epolonius – Erasinus – Esdras – Eudomius – Eudoxius – Eugenius – Eugenus – Eulogius – Eumenius – Eunapius – Euphemius – Eustacius – Eutherius – Evodius – Excingus – Exsupereus – Exuperantius – Exupertus
FEditovat
Fabianus – Fabillus – Facilis – Fadus – Fagus – Falco – Falconius – Falx – Famia – Familiaris – Fastidius – Faustillus – Faustinianus – Faustinius – Faustus – Faventinus – Felicissimus – Felissimus – Felix – Ferentinus – Ferreolius – Festus – Fidelis – Figulus – Fimbria – Fimus – Firminus – Firmus – Flaccus – Flavian -Flavianus – Flavillus – Flavinus – Florens – Florentius – Florianus – Florus – Forianus – Fortunatus -Fraucus – Fredisius – Frigidian – Frontalis – Frontinus – Fronto – Fructosis – Frugi – Frugius – Frumentius – Fullofaudes – Fulvianus – Furius – Fuscinus – Fuscus
GEditovat
Gaianus – Gaius – Gala – Galarius – Galenus – Galerus – Gallio – Gallus – Galvisius – Garilianus – Gaurus – Gavros – Gavrus – Gelasius – Gellius – Gemellus – Geminianus – Generidus – Genesius – Genialis -Gennadius – Gerardus – Germanus – Germanicus – Gessius – Geta – Getha – Glabrio – Glaucia – Globulus – Gluvias – Glycia – Gordian Gordianus – Gordio – Gorgonius – Gracchus – Gracilis – Gratian – Gratidianus – Grattus – Gregorius – Grumio – Gualterus – Gryllus
HEditovat
Habitus – Hadrianus – Hardalio – Haterius – Helvius – Herculius – Herenus – Herma – Hermina – Hesychius – Hiberus – Hilario – Hilaris – Hilarius – Hirpinius – Hirrus – Homullus – Honoratus – Horatius – Hortensis – Hortensius – Hortensus – Hosidius – Humilus – Hybrida
IEditovat
Iacomus – Igennus – Ignatius – Indaletius – Indus – Ingenuus – Ingenvinus – Iocundus – Iovinus – Irenaeus – Isatis – Isauricus – Italicus – Ivmarus – Ianuarius – Iavolenus – Iovinianus – Iovinus – Iovius – Iuba – Iulian – Iulianus – Iuncinus – Iuncus – Iunianus – Iustianus – Iustinianus -Iustinus – Iustus – Iuvenlis
KEditovat
Kaeso (nebo Caeso, gens Fabia)
LEditovat
Lactantius – Laeca – Laenas – Laetinianus – Laevinus – Larcius – Lartius – Lateranus – Latinius – Laurentius – Leddicus – Lentullus – Lentulus – Leon – Leontius – Lepidus – Lepontus – Leptis – Libanius – Liberalis – Libo – Licinianus – Licinius – Ligur – Ligustinus – Limetanus – Linus – Litorius – Littera – Litumaris – Livianus – Livigenus – Longinus – Lovernianus – Lovernius – Lucan – Lucanus – Lucianus – Lucilianus Lucretius – Luctacus – Lucullus – Lunaris – Luonercus – Lupercus – Lupicinus – Lupinus – Lupis – Lurco – Lurio – Lutherius – Lutorius
MEditovat
Maccalus -Macrinus – Macro – Macrobius – Mactator – Maecenus – Maecius – Magnentius – Magnus – Magunnus – Maius – Major – Malchus – Mallus – Maltinus – Mancinus – Manlius – Mansuetus – Marcallas – Marcellinus – Marcellus – Marcialis – Marcipor – Margarita – Marinianus – Marinus – Maritialis – Maritimus – Marius (jméno) – Maro – Marsallas – Marsicus – Marsus – Marsyas – Martial – Martialis – Martianus – Martinus – Martius – Martyrius – Marullinus – Marullus – Maternus – Matho – Mauricius – Maursus – Maximian – Maximianus – Maximinius – Maximinus – Maximus – Medullinus – Megellus – Melissus – Melitus – Mellitus – Melus – Meminius – Memmius – Memor – Mercator – Mercurialis – Mercurinus – Merula – Messala – Messor – Metellus – Metilius – Metunus – Micianus – Mico – Micon -Milonius – Minervalis – Minianus – Minicianus – Moderatus – Molacus – Momus – Montanus – Montaus – Mordanticus – Mucianus – Muco – Muncius – Murena – Mus – Musa -Musicus – Mutilus – Mutius
NEditovat
Nabor – Naevius – Narcissus – Narses – Nasica – Naso – Natalinus -Natalis – Naucratius – Nazarius – Nectaridus – Nelius – Nemesianus – Nemnogenus – Neneus – Nennius – Nepos – Nero – Nertomarus – Nerva – Nicasius – Nicetius – Nigellus – Niger – Nigidius – Nigrinus – Niraemius – Nolus – Nonius – Noster – Novation – Novellius – Numerianus – Numonis
OEditovat
Oceanus – Octavian – Octavianus – Octobrianus – Olennius – Olympicus – Opilio – Opimius – Opis – Optatus – Orientalis – Orientius – Orissus – Orosius – Osterianus – Otho – Ovinus
PEditovat
Pacatianus – Pachomius – Pacuvianus – Paenula – Paetinus – Paetus – Palicamus – Pamphilius -Panaetius – Pansa – Pantensus – Pantera – Panthera – Papinian – Papus – Paratus – Parnesius – Pascentius – Pastor – Paterculus – Paternus – Patiens – Patricius – Paulinus – Paullus – Pavo – Pelagius – Pennus – Peregrinus – Perennis – Perpenna – Perperna – Pertacus – Pertinax – Petasius – Petreius – Petronax – Petrus – Philippus – Photius – Pictor – Pilatus – Pilus – Pinarius – Piso – Pius – Placidus – Planta – Plautis – Plautius – Plautus – Pleminius – Pollienus – Pollio – Polus – Polybius – Pompolussa – Pomponius – Poplicola – Porcus – Porphyrius – Postumianus – Postumus – Potitus – Praetextus – Prilidianus – Primanus – Primulus – Primus – Prisca – Priscian – Priscillian – Priscillianus – Priscus – Probus – Processus – Proceus – Proculus – Procyon – Profuterius – Propertius – Protacius – Protus – Proxsimus – Publianus – Publicola – Publicus – Pudens – Pudentius -Pulcher – Pulcherius – Pullus – Pusinnus – Pustula
QEditovat
Quartinus – Quarto – Quatruus – Quentin – Quietus – Quintilianus – Quintilius -Quintillius – Quintillus – Quiriac – Quiricus – Quirinalis
REditovat
Ramio – Ramirus – Ravilla – Reburrus – Receptus – Rectus – Regillus – Reginus – Regulus – Remigius – Remus – Renatus – Respectus – Restitutus – Rex – Ripanus – Rogatus – Rogelius – Romanus – Romulianus – Romulus – Roscius – Rufillus – Rufinianus – Rufinus – Rufrius – Rufus – Rullianus Rullus – Ruricius – Ruso – Rusticus – Rutilianus
SEditovat
Sabellius – Sabinianus – Sabinus – Sacerdos – Saenus – Salinator – Salonianus – Saloninus – Salonius -Salvian – Salvianus – Salvius – Sanctus – Sandilianus – Sanga – Sarimarcus – Sarrius – Saturninus – Saunio – Scaevola – Scapula – Scaro – Scato – Scaurus – Schlerus – Scipio – Scribonianus – Scrofa – Sebastianus – Secundas – Segestes – Sejanus – Sellic – Seneca – Senecianus – Senecio – Senilis – Senna – Senopianus – Sentius – Septimianus – Sergius – Seronatus – Serranus – Sertorius – Servanus – Servatius – Servilius – Seuso – Severlinus – Severus – Sevso – Siculus – Sidonius – Sigilis – Silanus – Silius – Silo – Silus – Silvanus – Similis – Simo – Simplex – Simplicianus – Siricus – Sisenna – Sisinnius – Sita – Sollemnis – Sorex – Sorio – Sosius – Sotericus – Soulinus – Sparticus – Spendius – Speratus – Statius – Stichus – Strabo – Sudrenus – Suilius – Sulinus – Sulla – Sulpicius – Super – Superbus – Superstes – Sura – Surinus – Surius – Surus – Sylla – Sylvian – Sylvius – Symmachus – Symphorian – Sympronian – Synistor – Synnodus
TEditovat
Tacitus – Taenaris – Tancinus – Tanicus – Tarquinius – Tarsicius – Tasius – Tatian – Taurinus – Telesinus – Terenteianus – Tertius – Tertullian – Tertullianus – Tertulus – Tetricus – Tetullianus – Thrasea – Tiberillus – Tiberinus – Tibullus – Tiburs – Tiburtius – Ticinius -Titianus – Titillus – Torquatus – Toutius – Traianus – Trailus – Tranio – Tranquillus – Trebellius – Trebius – Trebonianus – Tremerus – Tremorinus – Trenico – Trenus – Triarius – Trifer – Triferus – Trimalchio – Trogus – Trupo – Tuccianus – Tuditanus – Tullas – Turibius – Turpilianus – Turpilinus – Turpilias – Tuticanus – Tutor – Typhoeus – Tyranus
U/VEditovat
Ulfila – Ulixes – Ulpianus – Umbonius – Urbicus – Ursacius – Ursinus – Ursus – Uticensis – Vala -Valens – Valentinian – Valentinus – Valerian – Valerianus – Valgus (Gens Quintia) – Varialus – Varro – Varus – Vatia – Vedrix – Vegetius – Velius – Velus – Venantius – Venator – Ventor – Venustinius – Vepgenus – Veranius – Verecundus – Verinus – Verres – Verrucosis – Verullus – Verulus – Verus – Vespasianus – Vespillo – Vestinus – Vestorius – Vetranio – Vettonianus – Veturius – Viator – Vibennis – Vibius – Vibullius – Victor – Victorinus – Victricius – Vincentius – Vindex – Vinicianus – Virginius – Viridio – Virilis – Virnius – Vitalinus – Vitalion – Vitalis – Vitoricus – Vitulus – Vitus – Vocula – Volturcius – Volusenus – Volusianus – Vonones – Vopiscus – Voteporix – Vulso
ZEditovat
Související článkyEditovat
Externí odkazyEditovat
- Slovníkové heslo cognomen ve Wikislovníku
- Cognomen v České terminologické databázi knihovnictví a informační vědy (TDKIV)