بير (په انگرېزي: په چېکي: ) تخمیر شوي، الکولي او تريخ څښاک دی چی له غلو، اوبو اوچندرۍ نه د تخمیر کوونکی باکتریانو 1234 په مرسته جوړېږي. بير په نړی کی تر اوبو او چای وروسته دريم مشهور او قديمی څښاک دی چی د نړی په بيلا پيلو سیمو کی څښل کېږي.
===článek===
==تاریخ==
د جنغوزیو ونې د غوزه لرونکو ونو په کورنۍ پوري اړه لري چې علمي نوم يي دي په انګلسي کښې دميو ې نوم په او يا نومونو سره یادیږي .
بير قدیمی څښاک دی چی په عراق او مصر کی ۷۰۰۰ کالو مخکې جوړ شوی وو او ۳۰۰۰ کالو مخکې جرمني قبیلو په اروپا کی بير هم پوخ کړي وو. بير د شرابونو څخه دی چی د الکول کمزوري محتوي لري او ويټامینونه، چيڼه او معدني مواد هم لري. بير کولای سی د ۰،۵ ٪ څخه تر ۱۰ ٪ پورې د الکول محتوی ولري. د بير د یو لیتر انرژي ارزښت ۴۰۰ - ۵۰۰ کیلوکالری دی.
او همدارنګه د جنغوزیو وني په فاميل پوري اړه لري چې پدي فاميل کي ١٠٠ جنسونه سره يو ځاي کيږي چې غوره يي (کاج)(سرب) (بيجور) (سربين) (د غرنۍ سروه )او داسي نور دي د جنغوزیو وني په جنس پوري اړه لري او همداراز و جنغوزیو ځنګلونه په افغانستان او يو شمير نورو اسيايي او اروپايي هيوادنو کې موجود دي . چې بيلګي يي د سابيريايي ځنغوزي او کوريايي جنغوزیو په ګوته کولاي شو او محلي نومونه يي په مختلفو مناطقو کې مختلف دي لکه: جلغوزي ،جلوزه ، زنغوزي سلبلو په نومونو ياديږي څرنګه چې ځنغوزي د افغانستان يوه مشخصه ميوه ده شايد په نورو ممالکو کي لدي سره څوګ اشنا هم نه وي .
يوازي په کم مقدار سره دهماليا په غرونو کي پيداکيږي .چې دومره د توجو وړ ندي ګرځيدلي .
ځنغوزي يوه مغز لرونکي ميوه ده چې په هغه کي 7.5%ر طوبت او3% معد ني مواد لري ١٤% پروتين ، ٤٩% شخم ، ٢١% کاربو هايدريت ٢٢% الياف چى دا معونى مواد عبارت دي له F2,P,Ca او پکتيت څخه دي همدارنگه شخمي اسيدونه هم لري لکه پالمتيک اسيد، سنداسيد او ريگ شته .
د نباتاتو او ميوه جاتو اسيدونه او داسي نور په کال ١٣٦٧ ه ش کي د يوي مقداري کميټي پواسطه چې د کابل د زراعت د پوهنځي له رياست څخه دوه نفره چې يو د فارمسي پوهنځي اد بل د زراعت او مالداري پوهنځي څخه و پواسطه تدوين او ترتيب او دولتي کميټي ته طبقه او پلان ګذاري شوه او بعضي ميتودونه د جنغوزیو د تعين په خاطر په دروست ډول نوم ګزاري کړل .
